Na een weekend met de grootste klimaatoptocht ooit in Amsterdam (vijfentachtigduizend betogers) valt ook het poëzieprogramma op met klimaatdichters tijdens het Festival voor het Afrikaans dat 24, 25 en 26 november 2023 plaatsvindt in Den Haag. Op het programma stonden als ‘klimaatdichters’ oorspronkelijk twee deelnemers uit Noord-Brabant: Nisrine Mbarki (Tilburg 1977) en Carina van der Walt (Welkom, Zuid-Afrika, 1960). Helaas heeft Mbarki hiervoor afgezegd. De andere klimmaatdichters die op zondagmiddag in Theater De Regentes optreden, zijn Moya De Feyter en Marlene van Niekerk met naast hen ook Donald Pols (1972). Pols is geboren in Pretoria en is directeur van Milieudefensie en als zodanig winnaar van de Klimaatzaak tegen Shell in Zuid-Afrika.
Van der Walt kwam aanvankelijk naar Tilburg vanwege haar studie letterkunde en woont daar nu bijna twee decennia. Zij is dichter en schrijver en lid van de redactie van Brabant Cultureel. Als dichter debuteerde zij in 2015 met de tweetalige dichtbundel Amalgaam, geïnitieerd door Willy Martin. Maar het is haar bundel Landluisteraar (2021) die haar naar het Festival voor het Afrikaans brengt. Over deze bundel schrijft Nini Bennet op de website versindaba.co.za: ‘Vuur as leitmotief kom voor in die skade van verwoestende brande. Die impak van menslike geweld op die natuurlike habitat word onder die loep geneem. Landluisteraar gee ’n tong aan die aarde wat vertel van die verwoesting wat sy moet verduur, verse wat aansluit by die Antroposeen.’
Marlene van Niekerk (Caledon, ZA, 1954) doceert momenteel over poëzie in het antropoceen aan de Universiteit Gent. In Den Haag zal zij Shell aanklagen met een gedicht uit haar bundel Kaar (2013). Zij zegt daarover: “Het gaat erom dat de natuur niet iets afzonderlijk is van ons, niet buiten ons. Mensen zijn ook natuur. Wat er met de natuur gebeurt, gebeurt vanwege de keuzes van een deel van de natuur, namelijk de keuzes van mensen die zijn geëvolueerd tot hoge energieverbruikers, hoge afvalproducenten, technologisch en wetenschappelijk hoogontwikkelde agenten.” Zelf wil zij zich geen klimaatdichter noemen en net als Van der Walt schrijft zij ook over beeldende kunst. In november 2009 ontving Van Niekerk een eredoctoraat van de Universiteit van Tilburg.
Nisrine Mbarki heeft op een laat moment afgezegd voor dit festival. Zij geeft voorrang aan een optreden in het buitenland, maar komt in de toekomst graag naar Tilburg om haar ‘(klimaat-)poëzie’ te delen. De Vlaamse Moya de Feyter is medeoprichter van de beweging Klimaatdichters. Zij wijst op het manifest van de Klimaatdichters die ‘willen inspireren, verontrusten en mobiliseren, aan de hand van poëzie-evenementen, acties, debatten en publicaties. We geloven in poëzie als verzet tegen klimaatmoeheid. We weigeren lijdzaam toe te kijken hoe de ecologische ramp wereldwijd steeds grotere vormen aanneemt.’ In 2021 won De Feyter de J.C. Bloem-poëzieprijs met haar bundel Massastrandingen. (lt)