Gelauwerd countertenor Andrew Watts (1967), befaamd om zijn barokinterpretaties maar ook vanwege zijn vele wereldpremières, neemt de leiding van de International Vocal Competition (IVC) op zich. Maar hij wil meer dan alleen jonge talenten helpen een carrière te beginnen. Hij gaat impulsen geven aan het muzikale klimaat in ’s-Hertogenbosch en Noord-Brabant en roept alle muziekliefhebbers op zich in te zetten voor een wereld waarin de taal van de muziek licht kan brengen.
door Camiel Hamans
“Ik kom niet naar ’s-Hertogenbosch, omdat mijn carrière als zanger afgelopen is”, begint Andrew Watts ongevraagd het gesprek “Ik blijf zingen en niet zomaar een beetje erbij. Mijn agenda is nu al tot en met 2027 gevuld met concerten en opera’s over de hele wereld. Ik heb de uitnodiging om algemeen en artistiek directeur van IVC te worden aangenomen, omdat ik van hieruit toegang krijg tot de poortwachters. Tot dirigenten, casting directors en programmeurs. Ik kan nu wat doen voor jonge getalenteerde zangers.”
“Ik geef al vanaf mijn vijftiende les en ik heb zelf met de beste, en met de slechtste, leraren gewerkt. Ik zing overal, in Wenen, Berlijn, Scala, Parijs, Covent Garden, Amsterdam, Hamburg, Venetië, Madrid enzovoorts en heb dus ook met de beste, en de slechtste, dirigenten en regisseurs gewerkt. Ik ken ondertussen het vak, vermoed ik, en ik kan daardoor nu wat doen voor jonge talenten. Ik heb een paar goede oren, ik heb, denk ik, instinct voor talent en ik vind het leuk om met jonge zangers te werken, samen iets te creëren. Hier bij het IVC krijg ik daartoe de kans.”
Ik werk met een fantastisch team
“Ik hoef niet elke dag op kantoor te zijn. Ik werk hier met een fantastisch team. Ik kan veel op afstand doen en ik zal maandelijks een dag of acht tot tien in ’s-Hertogenbosch zijn. Ik ben op zoek naar een appartement, want ik wil graag dat mijn man en zoontjes regelmatig vanuit Londen hiernaartoe kunnen komen. Plus dat ik graag kook voor gasten, voor mensen met wie je wat te bespreken hebt. In een hotel kan dat niet.”
“Ik kan goed multitasken. En vergeet niet dat je als je repeteert, niet de hele dag bezet bent. De vorige week repeteerde ik in Wenen bij de Staatsoper ‘Le Grand Macabre’ die in november op het programma staat. Ik zing de rol van Prince Go-Go, die ik al jaren op mijn repertoire heb. Je repeteert dan van 10.00 tot 13.00 uur en daarna weer vanaf vijf uur. Tussen kwart voor twee en de avondrepetitie hang ik aan de telefoon. Ik hou van organiseren en dat is een heel andere bezigheid dan repeteren. Bij repetities hoef ik niet te denken, maar tijdens zo’n telefoonmiddag moet ik dat wel en moet ik creatief zijn.”
IVC heeft veel potentie
“Anders dan mijn directe voorganger, Ivan van Kalmthout , kom ik niet van een agentschap of uit de staf van een concertgebouw of operahuis. Ik kom uit het vak en ik kan daardoor, net als Annett Andriessen indertijd, praktijkervaring inbrengen. En die wil ik gebruiken om IVC een nog betere naam te geven. IVC heeft de potentie om op eenzelfde hoogte te komen als de Cardiff Singer of the World Competition, of de Queen Sonja Singing Competition in Oslo, of het Koningin Elisabeth Concours in Brussel.”
Ik hou van organiseren en dat is een heel andere bezigheid dan repeteren.
“Ik heb zelf nooit meegedaan aan het toenmalige Internationale Vocalisten Concours. Wel heb ik in 2018 in de jury gezeten. Ik had Annett ontmoet toen we samen in Amsterdam in Raskatovs ‘A Dog’s Heart’ stonden. ’s-Hertogenbosch beviel me, ‘I love the city’, de mensen zijn vriendelijk, en ik heb hier ‘great food and wine’ gevonden. Maar wat me wel opviel, en nu weer, is dat als ik op een terrasje koffie drink en de mensen vraag naar IVC ze dan glazig voor zich uitkijken. Dat moet veranderen. IVC moet bij elke Bosschenaar bekend zijn. Dat is een groot verschil met vergelijkbare steden in Duitsland. Daar is iedereen trots op het plaatselijke orkest en de opera en komt het hele gemeentebestuur naar voorstellingen en masterclasses. Hier kwam niemand vanuit de gemeente naar onze masterclasses luisteren. Die onverschilligheid of onbekendheid wil ik veranderen.”
“IVC moet ‘the place to go’ worden. We gaan contact leggen met lokale koren, met jonge mensen die belangstelling hebben voor zingen. We kunnen allemaal zingen, we hebben allemaal een instrument tot onze beschikking, we moeten er alleen op gewezen worden. Ik ben van plan een hele reeks activiteiten op te zetten om belangstelling voor vocale kunst te stimuleren. Ik denk aan vocale flash mobs, workshops, een sing in, prijswinnaars die hier en de regio optreden, nog meer masterclasses enzovoorts. We willen een steunpunt opzetten voor studenten en docenten, documentatie leveren aan koren en scholen”
Doel is om stem te geven aan de gemeenschap
“De desinteresse in muziek en cultuur in het algemeen speelt overal wel, maar in Nederland helemaal. Er is geen of nauwelijks nog muziekonderwijs in het gewone onderwijs en muziekscholen worden in deze tijd van vooral economisch denken als luxe gezien. Mijn doel is om een gemeenschap van stemmen te creëren. Daarmee bedoel ik niet alleen een gemeenschap van zangers, amateurs en professionals, maar ook om stem te geven aan de gemeenschap.”
De macht van muziek en kunst is sterker dan die van welk individu dan ook.
Dat deed Andrew Watts al meteen toen hij de gasten van de finale-avond van het Liedconcours toesprak. Met een keurige Britse ‘stiff upper lip’ hield hij zijn gehoor voor “hoe bedreigd de wereld van de muziek en de kunsten wordt doordat overheden andere prioriteiten stellen, en hoe culturele organisaties daardoor elkaar moeten bevechten om het schamele beetje budget dat er nog over blijft. En dat terwijl kunst en muziek juist het medicijn zijn tegen de allesvernietigende mentaliteit die de mensheid in zijn greep heeft. Globale politiek verwoest onze gemeenschappen en onze samenleving is gekaapt door een kleine groep extreem rijken die er alleen op uit is om ten koste van de anderen nog rijker te worden. Muziek en grote kunst hebben het vermogen te helen, de kracht om kalmte, rust en vredigheid terug te brengen. De macht van muziek en kunst is sterker dan die van welk individu dan ook. Muziek en kunst vormen een kracht ten goede en spreken een taal van vrede, liefde en zachtheid voor de gehele wereld, maar ook in elke gemeenschap.”
IVC-directeur Andrew Watts riep zijn toehoorders op “de wereld in te gaan met deze muziek in het hart en in het hoofd om zodoende het goede te brengen en te vechten tegen de tirannie die de menselijkheid bedreigt.” Met een citaat van Spinoza sloot hij af: “Wanneer een actie vanuit zichzelf boeit, versterkt goede muziek deze. Als gebeurtenissen niet meer dan grappig zijn of teleurstellen, zorgt goede muziek voor een lichtpuntje.” Waaraan hij toevoegde: “Laten wij dat lichtpuntje zijn.”
Lees hier wat Brabant Cultureel eerder publiceerde over de International Vocal Competition
© Brabant Cultureel 2023