Een subtiel schouwspel in licht en schaduw, gedachtenkrabbels op een ouderwetse typemachine, beddengoed als canvas en een wonderlijke wereld in een houten huisje. De zesde editie van de expositie Fresh Cacao, met werk van negen jonge academietalenten in De Cacaofabriek Helmond, is weer sprankelend.
door Anja van den Akker • foto’s > Biek van Bree
Meteen bij binnenkomst wacht de bezoeker een vrolijke verrassing. In het houten huisje van Twan Löwenthal (HKU Utrecht) is zoveel te zien dat je zijn wonderlijke wereld niet in één keer kunt bevatten. Dagelijkse en minder gangbare objecten zijn uit hun verband gerukt en voeren ons naar een fantasiewereld waarin Löwenthals achtergrond als illustrator duidelijk voelbaar is. “Dit huisje is gemaakt van een eerdere sculptuur van mij uit gevonden materiaal. Dat heb ik gesloopt om dit te kunnen realiseren. Na deze expositie haal ik ook dit uit elkaar en maak daar weer wat nieuws van.”
Het verhaal van vasthouden en loslaten
Op de vide staat eveneens een opvallende installatie. Bauke Driessens (Sint Lucas Antwerpen) werkt hier subtiel met vorm, licht en schaduw. Ze geeft het klassieke thema ‘stilleven’ een bijzondere betekenis door te spelen met objecten, doeken en lichtinval. “Mijn werk vertelt het verhaal van vasthouden en loslaten, opbouwen en afbreken’’, zegt ze.
Indruk maakt ook de film van Anouk Vasilda (Sint Joost ’s-Hertogenbosch). Haar video Saminah is een zoektocht naar haar persoonlijke geschiedenis en identiteit. Historische filmbeelden, fragmenten uit het familiearchief en zelfgemaakte opnamen vertellen het verhaal van ontheemding, ontworteling en de diepe sporen van het kolonialisme.
Het leuke van Fresh Cacao is steeds weer het ongebreidelde enthousiasme van de zojuist afgestudeerde kunstenaars. Hun fantasie en materiaalgebruik schiet alle kanten op. Niet alleen olieverf of aquarel op doek, ook vulmiddelen voor muren, rijstpapier, beddengoed, pastels, chemicaliën op linnen, kalk of latex komen voorbij.
Steeds op zoek naar het verband tussen kunst en spiritualiteit
Opmerkelijk in dit digitale tijdperk zijn de visueel mooi vormgegeven gedachtenkrabbels die Goan Restiau (Sint Lucas Antwerpen) op een ouderwetse typemachine heeft gemaakt. Maar evenmin draait hij zijn hand om voor olieverf op doek, aquarel en pastel. Hij zoekt steeds het verband tussen kunst en spiritualiteit. Ook Niek Opstals (Sint Joost ’s-Hertogenbosch) grijpt naar niet-gebruikelijk materiaal. Olieverf, acryl, airbrush, linnen en beddengoed vormen samen zijn drieluik Ontkoppeling in het niets. Al deze afzonderlijke elementen zijn evenwel toch één geheel.
Hoe anders is het werk van Joana Franco (AKI Enschede). Grote doeken in gebrande sienna. Zij fotografeert steeds een menselijke pose en vertaalt dat in een materiële vorm: een combinatie van ragfijn rijstpapier versus plompe muurvullers. Zo ontstaat volgens haar een dialoog tussen vorm en tegenvorm. Berber Lambrechts (HKU Utrecht) zoekt het daarentegen juist weer in kleine formaatjes. Zij speelt met het bekende en onbekende, wat een vervreemdend effect teweegbrengt. Lambrechts zoekt het grensgebied op tussen herkenbaarheid en abstractie.
Bo Emmens (Sint Joost Breda) tekent hedendaagse Nederlandse landschappen en stadsgezichten waarin het onopvallende centraal staat. Hij heeft voorafgaand aan de expositie veel in Helmond getekend, wat bijzondere gesprekken met voorbijgangers opleverde. Rein Rodemeier (AKI Enschede) is nog het meest tekenaar en schilder pur sang. Een mens is een vat vol tegenstrijdigheden, vindt hij. “Maar daarmee scheppen we wel een open speelveld.”
Zij bezoeken elk jaar de eindejaarsexposities
De artistieke commissie van De Cacaofabriek bestaat uit Ageeth Boermans, Julienne Tullemans, Bert Loerakker en Sebastiaan Dijk. Zij bezoeken elk jaar de eindejaarsexposities van diverse kunstacademies. Daaruit kiezen zij jonge kunstenaars met potentie voor de expositie Fresh Cacao. De winnaar krijgt de Carat Lucas Gassel Prijs, vernoemd naar de laatmiddeleeuwse Helmondse schilder Lucas Gassel.
Carat verwijst naar de gelijknamige stichting van waaruit Helmondse ondernemers culturele activiteiten ondersteunen. Zodoende krijgt de winnaar een geldprijs en wordt er jaarlijks een brochure van Fresh Cacao gedrukt. Vorig jaar is ter gelegenheid van het eerste lustrum bovendien een film gemaakt met alle winnaars tot dan toe. Die wordt op 1 oktober nogmaals vertoont als de winnaar van de Carat Lucas Gassel Prijs 2023 bekend wordt gemaakt.
Fresh Cacao, tot en met 1 oktober 2023 in De Cacaofabriek Helmond.
De toegang is gratis.
Op 1 oktober wordt om 15.00 uur de Carat Lucas Gassel Prijs bekendgemaakt.
© Brabant Cultureel 2023
Mooi werk, jong talent!!