Het Zuidelijk Film Festival biedt makers van korte films uit Noord-Brabant, Limburg, Zeeland en Vlaanderen een podium. Op de derde editie van het festival in filmtheater Cinecitta waren negentien inzendingen te zien. Winnaar werd ‘Klette’ van regisseur Michael Abay en de talentprijs ging naar ‘Finns Hiel’ van Cato Kusters. Het publiek koos voor ‘Uitchecktijd’ van Sophie van de Pol.
door Arnold Verplancke
Het zal een lastige klus zijn geweest voor de jury van het Zuidelijk Film Festival om uit de negentien vertoonde films er één als beste te kiezen en bovendien één jonge maker aan te wijzen als de meest veelbelovende. Zaterdagavond vielen de beslissingen: ‘Klette’ van regisseur Michael Abay kreeg de trofee voor de Beste Film en Cato Kusters de Talent Award voor haar ‘Finns Hiel’. Het publiek toonde een andere voorkeur: die beloonde Sophie van de Pol voor haar ‘Uitchecktijd’.
In het Zuidelijk Film Festival dingen de beste korte films uit Noord-Brabant, Limburg, Zeeland en Vlaanderen mee naar verschillende prijzen: beste film, meest veelbelovende jonge maker en een publieksprijs. Het evenement werd dit jaar voor de derde keer gehouden in filmtheater Cinecitta in Tilburg. Vrijdag en zaterdag 12 en 13 mei 2023 waren er negentien bijzondere films te zien, zowel fictie als documentaires en animatiefilms. De kortste duurde anderhalve minuut (een animatiefilm) en de langste drieëndertig minuten. Tien films beleefden hun Tilburgse première, zes zelfs hun Nederlandse première.
Tien jaar werk aan veertien minuten film
Van alle films heb ik er slechts vijf kunnen zien, namelijk die op vrijdagavond. Maar ook zij gaven al een goede indruk van het zeer gevarieerde aanbod. Daarom zal ik ze even kort beschrijven. Bovendien zouden er toevallig twee in de prijzen vallen, zo bleek achteraf. Het begon met een heel bijzondere horror-animatiefilm van Nick Cremers What killed Timmy Benson.
De zo vrolijk ogende jonge Timmy krijgt te maken met een gevaarlijk langpotig monster in een aanvankelijk zo mooi kerstdecor vol sneeuw en dennenbomen. Cremers vertelde achteraf dat hij tien jaar heeft gewerkt aan de uiteindelijk veertien minuten durende film. ‘Een leerproces’ om het medium van A tot Z in de vingers te krijgen, noemde hij het. Hij en ook zijn film waren weliswaar vooraf genomineerd, maar haalden niet de hoogste eer.
De film Klette van de Belgische Michael Abay deed dat wel. ‘De jury was zeer onder de indruk hoe je als kijker bij deze film meeleeft met een jonge vrouw uit Brussel, die op een belangrijk kruispunt is beland in haar leven. Ze worstelt met relaties, het afronden van haar studie en het proberen om zelfstandig te wonen. Geloofwaardig geacteerd en realistisch in beeld gebracht met een stijl die bijna doet vermoeden dat je naar een documentaire kijkt’, aldus het juryrapport. Mij trof bovendien hoe mooi de camera telkens haar eenzaamheid weet te vangen. Deze zeventien minuten durende film kreeg dus de trofee als de beste.
De documentaire Lavendel komt ook uit België en brengt Agnes Steenssens in beeld, een vrouw die zeer begaan is met gevangenen. Zij geeft in een gevangenis voetzoolreflextherapie aan opgesloten vrouwen en correspondeert met ter dood veroordeelden in Amerika, die daar dolgelukkig mee zijn. Haar omschrijving van de criminelen met wie ze te maken krijgt? ‘Mensen zijn als puzzels waaruit een paar stukjes zijn gevallen.’ Er is volgens haar immers geen mens aan wie niets deugt. De regie is van Hannes Van de Mosselaer en Aron Le Bastard die vaak dicht op het meelevende gezicht van Agnes kruipen.
Zij leent de baby van haar zus
Van Floris Ramaekers is de in Limburg gedraaide film Sjeemte. Hij laat een jonge vrouw zien die werkloos is, wel een uitkering wenst maar geen werk. Ze leent de baby van haar zus om bij de sociale dienst de indruk te wekken dat zij toch helemaal niet in staat is om aan de slag te gaan door de zorg voor ‘haar’ baby. De ambtenaar doorziet haar en dat merk je als kijker. Niet alleen dat levert spannende beelden op. Ook als de drieëntwintigjarige Candide op de brommer rijdt, met één hand sturend en met de andere de baby tegen zich aan drukkend, houd je de adem in.
De leukste van die avond vond ik Uitchecktijd van Sophie van de Pol. En ik bleek niet de enige. Van de Pol kreeg aan het slot de Publieksprijs. Het is een humoristische film (twaalf minuten) met een zeer bedillerige moeder – prima gespeeld door Margo Dames. Zij heeft een weekje all-inclusive vakantie in Zeeland geboekt met haar man en haar al volwassen zoon. Een kamer voor drie personen, want ze beschouwt haar zoon nog als een kinderlijke puber. Totdat ze met afgrijzen merkt dat hij aan het strand naar meisjes kijkt en daarbij een erectie krijgt in zijn zwembroek. Zij heeft grote moeite te accepteren dat haar zoon onder haar vleugels vandaan kruipt, maar het is niet anders: ook zij moet groeien naar een nieuwe volwassenheid en hem loslaten. Sophie van de Pol vertelde vrijdag dat ze de film eigenlijk wilde maken omdat ze zich zo ergerde aan mannen die zo lang moederskindje blijven, maar dat ze zich gaandeweg realiseerde welke rol de moeders zelf daarin spelen.
Alle vijf de films werden vrijdagavond in één keer na elkaar vertoond. Tijdens de aftitelingen kregen de makers telkens een welgemeend applaus.
Een mooie coming-of-age film
De film Finn Hiel (achttien minuten) waarvoor Cato Kusters werd beloond met de Talent Award heb ik dus niet kunnen zien zaterdagavond. ‘Een verhaal over een bijzondere vriendschap die ontstaat tussen twee jongens, gesitueerd in de “stoere mannenwereld” van een boksschool. Het subtiele en intieme spel van de cast in deze mooie coming-of-age film wist de jury te ontroeren en de maker is er in de ogen van de jury goed in geslaagd om een gelaagdheid in de film te creëren’, aldus het rapport.
Voorafgaand aan het Zuidelijk Film Festival konden jonge makers meedoen aan een pitchwedstrijd van het festival in samenwerking met CineSud en CineZee. Aan een andere jury moesten zij hun plannen voor een nieuwe film presenteren, om te dingen naar een startsubsidie van tweeduizend euro. Winnaar daarvan werd Rozemarijn Elisa. Zij kreeg dat bedrag als productiebudget om haar project Gekkiggeit te realiseren.
De juryleden bleken echter zo gecharmeerd van een paar andere projecten dat zij ook Roxanne Stam duizend euro toekenden om met een scenariocoach verder te werken aan het script voor Deining en aan Jeannice Adriaansens vijfhonderd euro om verder te werken aan Kom Terug. Bovendien kende Cinesud nog duizend euro toe aan Daphne Severijns voor haar project Tuin der Lusten.
Dat belooft weer mooie films voor volgende edities van het Zuidelijk Film Festival. De drie organisatoren Jan van Gorkum, Dennis de Bakker en Lidi Toepoel kunnen daar gerust op zijn, en gastheer Cinecitta ook.
© Brabant Cultureel 2023