Verkwanseling van de rust van Moerenburg

(foto)column door Joep Eijkens

Moerenburg is een aardig landschapspark aan de oostelijke rand van Tilburg. In een deel ervan bevinden zich negen rijksmonumenten die tezamen ooit de eerste biologische afvalwaterzuivering van Nederland vormden. Dit complex, eigendom van waterschap De Dommel, ligt er al jaren min of meer verlaten bij. Maar enkele ondernemers hebben inmiddels serieuze plannen ontwikkeld om hier onder meer een café-restaurant, een ‘natuurspeeltuin’, outdoor gym en sportmedisch centrum te vestigen, luisterend naar de naam WaterProef.

Dit tot verdriet van velen, niet op de laatste plaats mensen uit nabijgelegen wijken die in het aantrekkelijke gebied graag wandelen, vogels kijken, sporten of zich op een andere manier ontspannen. Zoals het er nu uitziet, gaat het Tilburgse gemeentebestuur binnen afzienbare tijd definitief akkoord met de plannen van de horecaondernemers. Zelfs GroenLinks staat er positief tegenover, wat raar is voor een partij die natuurbehoud zo hoog in het vaandel heeft staan.

Stilte is een steeds schaarser goed in Nederland. Moerenburg is weliswaar geen stiltegebied, maar je kunt er donder op zeggen dat de komst van een groots opgezette onderneming als WaterProef heel wat (verkeers)drukte met zich meebrengt die ten koste gaat van de rust die er nu heerst. Waarom trouwens nóg een horecaonderneming erbij, als er op een steenworp afstand al een gezellig bruin café met terras is? Waarom toch weer gaan bouwen in een gebied waar juist andersom de natuur meer ruimte zou moeten krijgen? Triest dat waterschap De Dommel zo met haar bezit omgaat en dat ook het stadsbestuur een slechte keuze dreigt te maken.

Afscheid nemen van de rust

Maar dankzij enige actiegroepen is er nog hoop. Onder het motto ‘Verkwansel Moerenburg niet’ trok zaterdag 6 mei 2023 een bont gezelschap van de Piushaven naar het terrein van de voormalige afvalwaterzuivering om ‘afscheid te nemen van de rust in Moerenburg’. Deelnemers aan deze protestmars met onder meer mensen van de Partij voor de Dieren en leden van de socialistische vereniging De Kameraadschappij droegen vaandels en borden mee met teksten als: ‘Liever groen dan poen’, ‘Het waterschap is ingedommeld’, ‘Bye Bij’, ‘Maak van de knotwilg géén treurwilg’ en ‘Moerenburg bedankt voor alles’.

Aangekomen bij het waterzuiveringsterrein hield de bekende Tilburgse dichter en performer Nick J. Swarth een fraaie grafrede die meer dan eens deed denken aan een bevlogen preek. “Alles in de samenleving moet worden gerund als een bedrijf, dus ook de gezondheidszorg, het onderwijs én… de natuur”, zo sprak de dichter. “De natuur wordt een decor. Ze wordt niet gerespecteerd om wat ze is, maar om wat ze kan opleveren in haar functie van decor voor een leisure park. Monetize, make money…”

Ook hield hij een warm pleidooi voor stilte en rust, waarbij het ongebreideld gebruik van ‘onze mobiele telefoon’ het moest ontgelden. “Bij de ingang van natuurgebieden zouden kluisjes moeten staan, waar je die kleine dwingeland in kwijt kunt, om echt even afstand te nemen, en de rust werkelijk te ondergaan.”

Er was ook een gedachtenisprentje

En dan kwam het moment de rust van Moerenburg ten grave te dragen in een versierde schoenendoos. Na voorganger Swarth grepen vele anderen de gelegenheid om zand te werpen op de in een gat gelegde doos. En zoals gebruikelijk bij begrafenis of crematie was er ook gezorgd voor koffie en cake, én voor een gedachtenisprentje. Het daarop geplaatste gedicht eindigt aldus:

Nu maar hopen dat het gemeentebestuur uiteindelijk toch kiest voor de natuur.

© Brabant Cultureel 2023