Om de massa diepgaand te stangen en haar kleinmoedige verlangens te presseren

door Huub van Esch

Asem

Ik zaai onlogica en dogmatische narigheid draai ik gretig
tussen de belangen door als zwarte, natte krenten door
een deeg. Ik ben atypisch als verschijnsel van het licht

en in mijn daden wedijveren de tegenstrijdige uiterlijk-
heden als opponenten met elkaar. Ik gedraag mij stijf en
bewust hooghartig om de massa diepgaand te stangen en haar

kleinmoedige verlangens over de commode te presseren. Ik
ben kwaadaardig tot in het broze, aangevreten geraamte
en de zenuwen branden uit stringent ironisch welbehagen,

rauw op het dak waarmee het gedrag de aporie accentueert.
Ik klom naar boven uit de dooie dood maar geen mens stond
naast mij te applaudisseren en men verweet mij zelfs

de elementaire grootheid waarmee ik de stokoude waan naar
de mallemoer had laten gaan. Angst en kwader trouw laat
de geborneerde medemens dan ook blaffen, snuiven en janken

als een eerste de beste straathond. Zonder ook maar ooit
iets te ondernemen legde ik de diepste onwaarheden bloot
waarin andermans bestaan tevergeefs bescherming opeist.

Ik vermag zo minderwaardig te worden, dat als ik morgen
niet meer zal ontwaken er maar verdomd weinig verloren
gaat dat nog waardering, postuur of geschiedenis draagt.

Deviatie

Dit zwijgen schept twijfel en verwarring,
draagt bij aan de grote vraag waarop
het universum gedijt. Zelden geeft men
blijk van het gegeven dat men weet
waarover ik niet spreken zal. Men weet
zelden wat men aan moet met de leegte
en de mogelijke vrijheid die ik geef
om de handel en wandel uit te dossen
met dat wat men voor de individualiteit
kan betekenen: de zelfverloochening.
Die gebroken huldeblijk waarmee de hoop
wordt kwijtgescholden als een ordinaire
schuld uit tegenstelling met het oog
dat de verplichting blootlegt in de richting
die men niet wil begrijpen: die van de
ontwenning. Dat hallucinante verschijnsel
dat niet alleen de dronkenman beloert,
maar dat als voertaal wordt gesproken
in het verhaal dat iedere moraal
op losse schroeven zal zetten. Want
wie de dwang kent, kent het wezen
dat achter het verlangen schuilgaat.
Wie het wezen kent, weet dat met vrees
en beven het grootste obstakel in
het eigen innerlijk moet worden genomen
en de vijand van de ziel vanbinnen
moet worden gezocht. Wie niet verkoopt
zal niet ontvangen. Wie niet erkent
dat de plicht het denken zijn vrijheid
berooft zal de plank missen met de spijker
die moet worden ingetikt om het tegen-
strijdige oog van het kleinste idee
te verlossen. Ik zocht keer op keer
het trauma op en volgde de weg door
het geweten in al de facetten van haar
teloorgang totdat zij was uitgeraasd.
Men verdraagt mij bijna nooit. Ik verklaar
de ander zijn ongelijk en spreek door
de ironie als voertuig naar het goddelijke. 
Ik trainde mij in afscheid nemen. Wie
zich opwindt heeft alles nog te verliezen
aan ongemak, onbegrip, en onvermogen.

Krachttoer

Ik bezat de moed om te denken.
Ik droeg het juiste intellect
om de uiterste consequenties
uit het denken te extraheren.
Ik was een mens die stroef
beweerde wat hij immens naar
buiten probeerde te jagen.
Ik danste voor geen rangorde
of misplaatste positie
in de wereld die ik verfoeide.
Ik bekeerde mij tot het on-
mogelijke aan toe en nooit
nam ik genoegen met half werk
of door anderen goedgelovig
aangemerkte gedachtekringen.
Ik trok altijd mijn eigen plan
en groeide uit tot een knakker
die ontwaakte uit zijn droom
omdat hij nimmer schroomde
zijn meest vervuilde fantomen
aan de buitenwereld prijs te
geven voor verdomd laag tarief.
Hier valt geen donder meer te
leren en ook het onderste be-
zinksel uit de kan is niet
meer waard dat het wordt be-
noemd om belang en gedraging
aan te verliezen. Ik heb alles
gedaan wat God door een wet
had verboden en met ontieglijk
veel plezier. Er is hier gedood
en uit het leven weggenomen,
alles ging hier naar de kloten.
Er werd hier opgestaan door
iemand die ooit een naam bezat.

Een ster-in-wording braakt gas en stof uit. Opname van de James Webb telescoop. Oorspronkelijke opname van NASA/ESA/CSA/STScl. Gifanimatie > Hans Lodewijkx

Huub van Esch (Haaren 1970) werkt in deeltijd als productiemedewerker. De meeste tijd besteedt hij aan het schrijven van gedichten. Hij publiceerde behalve in Brabant Cultureel eerder ook in ‘Schoon schip’, in de verzamelbundel ‘Echte inkt’ van uitgeverij Opwenteling en in enkele verzamelbundeltjes samengesteld uit wedstrijden van uitgeverij Kontrast.

© Brabant Cultureel 2023

Geef een reactie

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *