Half november 2021 verscheen van de grote, achttiende-eeuwse Chinese roman De droom van de rode kamer, of: Het verhaal van de steen een Nederlandse vertaling. Twee van de drie deskundige vertalers die er samen dertien jaar aan hebben gewerkt, zijn geboren in Noord-Brabant. Silvia Marijnissen (Made 1970) is vertaalster van Chinese literatuur en woont sinds 2003 in Frankrijk. Mark Leenhouts (Geldrop 1969) vertaalt en schrijft over Chinese literatuur. De derde vertaler is Anne Sytske Keijser en zij studeerden alle drie Chinees in Leiden.
De droom van de rode kamer van Cao Xueqin (overleden in 1763 of 1764) is een omvangrijke en veelzijdige roman van in vertaling ruim tweeduizend pagina’s. Het boek is geschreven in de spreektaal van die tijd, wat toen niet erg gebruikelijk was. De taal is dus modern, maar daarmee nog geen hedendaags Chinees. Mede hierdoor was het vertalen een enorm karwei. Het verhaal – deels een familieroman – speelt zich af in de naaste omgeving van het keizerlijk hof en bevat veel details over het leven van de elite. Kennis van de culturele en historische achtergronden is daarmee voorwaarde voor een adequate vertaling.
Een andere complicerende factor is dat de auteur zijn roman niet voltooide en er al vroeg verschillende versies circuleerden. In China vormt De droom van de rode kamer dan ook een compleet studieterrein en ook dat zorgt voor hoofdbrekers bij elke vertaling. Dat de vertalers er buitengewoon goed in zijn geslaagd om een zeer leesbare roman af te leveren, verdient dan ook lof.
De roman laat zich lezen als het verhaal over het wedervaren van een uitgebreide familie – de vertalers vergelijken het met de tv-serie Downton Abbey – maar ook als een allegorie op de vergankelijkheid en de vraag wat waar en waarachtig is, en wat slechts een illusie. Het verhaal nodigt uit tot meeleven met de honderden personages, maar voor wie dat wil ook tot bespiegelingen over wat er nu echt toe doet in het leven. (hvk)
Cao Xueqin, De droom van de rode kamer, of: Het verhaal van de steen. Vertaald uit het Chinees en van een nawoord voorzien door Anne Sytske Keijser, Mark Leenhouts & Silvia Marijnissen. Amsterdam: Athenaeum – Polak & Van Gennep 2021. 4 Banden in cassette, 512+544+566+534 pp., ISBN: 978-90-253-0088-3, hb., € 99,00.
Beeld boven dit bericht: standbeeld Cao Xueqin in Peking
Reacties (1)