De Kunstkamer in Hoogeloon is open en toont de suggestie van een landschap

De Kunstkamer is een van de weinige galeries die bij aanvang van de coronacrisis gewoon open is gebleven. Maar voor mensen die liever thuis blijven, is van iedere kunstenaar in de expositie ’17 herinneringen aan een landschap’ werk op de website geplaatst. Is er verschil? Jazeker! Kunst in het echt bekijken en beleven heeft een meerwaarde. In Hoogeloon kan het. Twee bezoekers tegelijk mogen de galerie betreden.

door Irma van Bommel

In de expositieruimte en in de gang van De Kunstkamer hangen tijdens de expositie 17 herinneringen aan een landschap van iedere deelnemende kunstenaar twee à drie kleine kunstwerken. Dat geeft alweer een betere indruk van waar een kunstenaar mee bezig is dan het ene beeld dat op de website van de galerie wordt getoond. Enkele werken tonen een realistische voorstelling van een landschap. De meeste zijn vrij abstract en het duurt even voordat de suggestie van een landschap zich op je netvlies vormt. Pas als je wat afstand neemt, zie je diepte in het werk. Pas dan roept het associaties op en kun je er iets van een landschap in herkennen. Op een foto gaat vaak die ruimtewerking van een kunstwerk verloren en heb je die associatie vaak meestal niet of minder.

Akkerland

Het meest realistische werk in de tentoonstelling is dat van Fred Schley (‘s-Hertogenbosch 1957). Hij is vooral bekend als verfijnd portretschilder, maar stadsgezichten en landschappen maakt hij ook. Toch is zijn werk niet traditioneel. Het gekozen kader en het onderwerp, bijvoorbeeld een onder water gelopen stuk akkerland, geeft zijn werk een hedendaagse uitstraling. Ook het kleurrijke werk van Hanneke Gommers (Vught 1960) laat zich direct herkennen als een landschap.

De landschappen van Fred Schley zijn de meest realistische in de expositie

Ageeth Boermans (Breda 1964) toont een landschap gezien door de voorruit van een rijdende auto. Dat is een onderwerp dat we in het medium fotografie kunnen verwachten, maar niet zo gauw in de schilderkunst. Het zal dan ook naar een fotografische schets geschilderd zijn. Toch is het geen realistische weergave. Het landschap wordt eigenlijk pas zichtbaar nadat we witte strepen op een zwart vlak herkennen als een autoweg.

Ageeth Boermans nam het uitzicht uit een rijdende auto als onderwerp voor haar schilderijen

Het werk van Wia Bouma (Drachten 1957) is nog abstracter. Op het eerste gezicht bestaat het uit kleurvlekken die het hele oppervlak vullen en zie je geen horizon. Pas als je wat afstand kunt nemen, roept het associaties op met een landschap. Dit werk moet je dan ook echt in de galerie gaan zien, omdat het op een foto niet goed overkomt.

Pas als je wat afstand neemt van het werk van Wia Bouma ontdek je iets van een landschap

De grote doeken van de Eindhovense kunstenaar Paul Isphording (1965) hebben doorgaans een gelaagdheid waardoor je dieptewerking ervaart en iets van een landschap gewaar wordt. Maar bij de kleine schetsen die hij hier toont, is die gelaagdheid en daardoor dat effect minder aanwezig. Dat is jammer. Bij Han Klinkhamer (Oss 1950), die ook op groot formaat werkt, zien we dat hij met kleine formaten ook uit de voeten kan. Met structuren die hij in olieverf aanbrengt weet hij de suggestie van een geaccidenteerd landschap op te roepen.

Met structuren weet Han Klinkhamer een geaccidenteerd landschap op te roepen

Hout

De werken van de Oirschotse kunstenaar Jan Radersma (1948) lijken op hout te zijn geschilderd, maar als je goed kijkt zie je de ribbels van karton. Die structuur draagt bij aan de suggestie van grond. De horizontale geleding en de aanwezigheid van een horizon zorgen ervoor dat je het abstracte werk associeert met een landschap.

De structuur van het karton in het werk van Jan Radersma maakt deel uit van de suggestie van landschap

Wie wel op hout schildert, is de Bossche kunstenaar Arno Udo (1951). Of de verf dik is opgebracht of dat de structuur in het hout is gegutst, is niet goed zichtbaar, maar het effect verraadt zijn grafische achtergrond. Boven die structuur, dus als achtergrond, schilderde hij heel subtiel de suggestie van een berglandschap.

Arno Udo wisselt reliëf af met schraal opgebrachte verf

Ook in de werken op papier, bijvoorbeeld van Leo van Turnhout (Eindhoven 1949 – Mierlo 2019), kunnen we iets van een landschap herkennen. Binnen de context van deze tentoonstelling zal die associatie makkelijker gelegd worden dan daarbuiten.

Ook deze werken op papier van Leo van Turnhout suggereren landschappen

De galeriehouders, Jan en Ria van der Putten, hebben geen moment spijt gehad van hun besluit gewoon open te blijven. “De bezoekers reageren enthousiast en zijn dankbaar dat bij ons kunst te zien is. De expositie is noodgedwongen van start gegaan zonder opening. Maar grote groepen mensen bij elkaar, dat kan nu niet. Voor de kunstenaars was dat wel jammer. Zij missen nu ook de contacten met elkaar.”

Twee jaar geleden bestond De Kunstkamer vijfentwintig jaar. Bij die gelegenheid verscheen een catalogus met werk van kunstenaars met wie de galerie al jarenlang samenwerkt. Kunstrecensent Wim van der Beek schreef in de inleiding: ‘Jan en Ria van der Putten openen zowel ogen als deuren. Ze stellen bezoekers in staat om nieuwe reflexen, inzichten en impulsen te ontwikkelen. Zó maken ze hen immuun voor blindheid die voortkomt uit de macht der gewoonte. Geconditioneerd kijkgedrag is immers een vorm van blindheid die heel goed te genezen is. Met kunst!’ 

‘17 herinneringen aan een landschap’ is nog t/m 24 mei te zien in Galerie De Kunstkamer in Hoogeloon. Open: zaterdag en zondag 13.00 – 17.00 uur en op afspraak.

Fotografie van de kunstwerken door galeriehouder Jan van der Putten

www.galeriedekunstkamer.nl

© Brabant Cultureel 2020

Geef een reactie

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *