Theater Artemis heeft met de voorstelling ‘Ruzie’ een onderwerp te pakken dat dicht bij de doelgroep staat, kinderen van zes jaar en ouder. In de aankondiging belooft het gezelschap ‘één langgerekte ruzie op een draaitoneel’. Dat resulteert in een absurde, chaotische klucht die vooral een kijkspektakel is.
door Emmanuel Naaijkens
Regisseur Jetse Batelaan staat erom bekend dat hij graag situaties en personen uitvergroot, op zoek gaat naar de overtreffende trap. We zagen dat in de recente coproductie Een leuk avondje uit en ook in de nieuwe voorstelling Ruzie, voor kinderen vanaf zes jaar, pakt Batelaan weer flink uit en gaan de registers helemaal open. In de vooraankondiging belooft het gezelschap ‘één langgerekte ruzie op een draaitoneel’.
Dat is geen overdrijving. Het is een uur lang een gekibbel en geschreeuw van jewelste tussen drie volwassenen, zodat aan het eind je oren ervan tuiten. En waarover maken ze dan ruzie? Over niets natuurlijk, zoals zo vaak in het leven. Kinderen krijgen dat nog wel eens te horen van hun opvoeders wanneer ze elkaar zonder ogenschijnlijke aanleiding in de haren vliegen (‘ik vind jou gewoon stom’), maar volwassenen zijn natuurlijk geen haar beter.
Ruzie is geen voorstelling met diepgang, maar vooral een visueel spektakel. Batelaan heeft het onderwerp verwerkt tot een absurde klucht die eindigt in een onvoorstelbare chaos met Wim T. Schippers-achtige scènes, tot en met kotsende acteurs aan toe. (Voor jongere lezers: een creatie van Wim T. Schippers was Sjef van Oekel in de Fred Hachéshow: ‘Ik word niet goed!’).
Draaischijf
Dat de acteurs aan het eind van het spel ‘ongans’ zijn, is niet alleen het gevolg van het onophoudelijke gekef, maar ook van het constant ronddraaiende toneel. Op een ronde schijf staat een decor dat bestaat uit drie identieke kamers met evenzovele deuren, waarin het verhaal – dat nauwelijks een verhaal is – zich afspeelt. Die draaischijf is een originele, verrassende vondst, want de toeschouwers, zowel kinderen als volwassenen, zien in een recordtempo scènes voorbij komen met telkens nieuwe elementen.
Dan staat er weer een kapstok in de ene kamer, dan weer een schemerlamp in de andere, maar als het decor aan een nieuwe ronde begint kan het zomaar weer anders zijn. Het is niet alleen op het toneel hard werken voor de acteurs, maar zeker ook achter de coulissen waar medewerkers in hoog tempo telkens rekwisieten moeten vervangen. De timing, die in deze voorstelling nauw luistert, is uitstekend.
De drie acteurs Elias De Bruyne, Marie Groothof en Tess Jonge Poerink – die onder hun eigen voornamen op de planken staan – zijn aan het slot van Ruzie letterlijk uitgeteld. Het hoge tempo en de gespeelde stress, zoals dat gaat in een klucht, vergen nogal wat van de acteurs. Daar staat tegenover dat er nauwelijks karakterspel is. Tessa Jonge Poerink geeft daar met haar mime nog enige kleur aan. Ruzie is dus vooral een spectaculair kijkspel dat iets compacter had mogen zijn. En wat is de functie van barokmuziek die vrijwel de hele tijd als irritante muzak in een supermarkt boven de voorstelling hangt? Die maakt het lastig om vat te krijgen op de dialogen.
Ruzie is een coproductie van Theater Artemis en Theater Basel en de voorstelling is onder regie van Batelaan met lokale acteurs ook te zien in Zwitserse theaters.
‘Ruzie’. Première zondag 12 maart 2023 in de Verkadefabriek in Den Bosch. Regie: Jetse Batelaan. Cast: Elias De Bruyne, Marie Groothof en Tessa Jonge Poerink. Kostuums: Viktoria Semperboini. Muziek: Toben Piel. Decor: Marloes en Wikke. Dramaturgie: Niels Nuijten. Regie-assistent: Franz Broich. Coproductie: Theater Artemis en Theater Basel.
De voorstelling is in Brabant te zien op zondag 2 april in het Chassé Theater in Breda, zaterdag 29 en zondag 30 april in de Verkadefabriek in ’s-Hertogenbosch, maandag 1 mei in Theater Het Speelhuis in Helmond.
© Brabant Cultureel 2023