Wat is de maximale bezetting van de stoelen in het Muziekgebouw Eindhoven onder de coronamaatregelen? Het antwoord op die vraag gaven wetenschappers van de technische universiteit in Eindhoven (TU/e) met behulp van wiskundige berekeningen. De opgedane kennis is ook beschikbaar voor andere concertzalen en theaters.
door Emmanuel Naaijkens
De grote zaal van Muziekgebouw Eindhoven telt 1250 stoelen. Maar hoeveel kunnen er daarvan verkocht worden, rekening houdend met de anderhalvemeter-maatregel? Een probleem waar veel theaterdirecties mee worstelen. Want hoe meer stoelen bezet kunnen worden, des te verantwoorder is de exploitatie van voorstelling of concert. Het antwoord voor de grote zaal van het Muziekgebouw is 401 stoelen. Overigens mogen van overheidswege theater- en concertzalen tot 1 juli maximaal 30 mensen in een zaal toelaten, en vanaf 1 juli maximaal 100 bezoekers.
Wiskundigen van de Eindhovense universiteit gingen met behulp van wiskundige simulaties aan de slag om dit vraagstuk op te lossen. De vereiste afstand van anderhalve meter tussen bezoekers, musici en personeel was hierbij leidend. Door een slimme verdeling van groepen bezoekers over de beschikbare stoelen kwamen zij tot de voor het Muziekgebouw meest gunstige uitkomst.
Het onderzoek is uitgevoerd door de TU/e-onderzoekers Danny Blom, Rudi Pendavingh en Frits Spieksma. Samen met studenten en enkele bedrijven op de TU/e campus en met Muziekgebouw Eindhoven namen zij de gehele customer-journey (entree, garderobe, foyer-gebruik, en toegang & uitstromen zalen) als compleet proces door.
Verschillende scenario’s met singles, duo’s en gezinnen zijn hierbij uitgewerkt. Daaruit bleek dat bij een bezoek met overwegend duo’s en gezinnen een (veel) grotere capaciteit mogelijk was dan bij een publiek van hoofdzakelijk afzonderlijke personen. Door op een avond twee concerten te programmeren is het volgens de wetenschappers mogelijk om tot zeventig procent van de gebruikelijke exploitatie te komen, zonder dat een stoel meer dan een keer wordt verkocht.
Directeur Wim Vringer van Muziekgebouw Eindhoven is blij met het onderzoek van de TU/e. “De wiskundige simulaties van de TU/e geven ons het volle vertrouwen om bezoekers weer veilig van onze concerten te laten genieten. Wij zijn uitermate tevreden met deze wetenschappelijke benadering en met de concrete resultaten. Dat geeft een gerust gevoel en helpt ons richting de toekomst.”
Ventilatie
Een tweede onderdeel van het onderzoek is de rol van ventilatie in het Muziekgebouw. De luchtverversing in de grote zaal kent een bijzonder ontwerp vanwege de akoestische voordelen. Deze verloopt namelijk vanuit de achterzijde van de stoelen recht omhoog naar het plafond, om intensieve luchtcirculatie in de zaal te vermijden. Er wordt nu nog nagegaan in welke mate deze vorm van ventilatie en eventuele aanpassingen de concentratie aan aerosolen verder kan reduceren.
In een toelichting op het onderzoek zegt prof. Sieksma dat het ontwikkelde model in principe ook bruikbaar voor andere theaters, ervan uitgaande dat de posities van de stoelen ‘vast’ zijn. Wel is het volgens de hoogleraar zo dat de afstand tussen twee stoelen anders kan zijn, vergeleken met Muziekgebouw Eindhoven en dat de anderhalvemeter beperking dus andere gevolgen heeft voor het aantal ‘verboden’ stoelen. Dat betekent dat de resultaten voor het Muziekgebouw niet noodzakelijk gelden voor andere theaters.
Theaterdirecties kunnen voor meer informatie over het onderzoek contact opnemen met prof. Frits Spieksma via het secretariaat secdm@tue.nl.
Foto boven > Bram Saeys
© Brabant Cultureel 2020