Brabant Cultureel zet dit najaar in een serie de schijnwerper op kleine en middelgrote theaters in Noord-Brabant. Ze staan wat in de schaduw van de theaters in de grote steden, maar zijn in hun eigen gemeente of regio het hart van het (sociaal-) culture leven. Vandaag deel 1, De Kattendans in Bergeijk. Een gesprek met directeur Dries Floris.
door Arnold Verplancke
Schijn bedriegt, zoals altijd bij theater. De Kattendans in Bergeijk is in 1994 gebouwd en daarbij werd rekening gehouden met jaarlijks 30.000 bezoekers. Het zijn er de laatste jaren 110.000 tot 120.000. “Het gebouw is echt toe aan renovatie en uitbreiding”, zegt directeur Dries Floris (43) zonder omhaal. Maar hij heeft er alle vertrouwen in. De band met het gemeentebestuur noemt hij goed. De verbouwing zal de komende jaren echt wel gestalte krijgen, een stuurgroep buigt zich er inmiddels over. Bergeijk heeft gewoon een dergelijke voorziening als deze nodig. De Kattendans bestrijkt een groot en geheel eigen gebied. Het dichtstbijzijnde treinstation is Eindhoven CS.
Het rechthoekige witte gebouw herbergt een gemeenschapshuis en een professioneel theater. De Kattendans valt organisatorisch onder de Stichting Gemeenschapswerk Bergeijk, opgericht in 1958. Die stichting is ruim zestig jaar geleden als een van de allereerste begonnen mensen uit het dorp ‘vermaak’ aan te bieden, in de breedste zin. Van simpel samen judoën tot voorstellinkjes.
In 1976 vond een werkgroep de tijd rijp om ook professionele voorstellingen te gaan organiseren in Bergeijk. Aanvankelijk gebeurde dat in het toenmalige gemeenschapshuis Het Hofhuis. Later in De Kattendans.
Nu lopen er vijf dagen in de week mensen van de katholieke ouderenbond in en uit, wordt er gesjoeld, bingo en lingo gespeeld. In de zottentijd draait er het seniorencarnaval. Harmonie en koren repeteren er. Maar ook de amateurtoneelverenigingen uit de omliggende kerkdorpen hebben er hun jaarlijkse uitvoeringen, evenals de koren en balletten. Dat zijn ongeveer veertig uitvoeringen per jaar.
De Kattendans heeft zelfs een unieke musicalschool ‘Me On Stage’ die les geeft in zang dans en spel, ook in Bladel, Eersel en Valkenswaard. Directeur Floris zegt trots: “Bijna geen ander theater doet dat zelf. Kinderen die zich aanmelden, mogen meedoen, zonder strenge selectie vooraf, zoals wel in de grote steden. Bij een uitvoering neemt ieder kind tussen de zestien en twintig bezoekers mee, buurmeisjes, klasgenootjes, familie. Dat is leuk. Mogelijk komt ‘Me On Stage’ aan nog eens twintig uitvoeringen per jaar. Dan zit je samen met die eerder genoemde al aan zestig tot zeventig lokale voorstellingen. Echt allemaal inwoners uit deze omgeving die dan zelf op de planken staan.”
Daarnaast programmeert De Kattendans jaarlijks tachtig tot negentig professionele voorstellingen. Vorig jaar wat meer, door het aanbod, zegt Floris bijna verontschuldigend. “Er kwam zoveel goeds langs. Theo Maassen, Guido Weijers, Najib Amhali, Ellen ten Damme. Vaak try-outs, maar ook uitvoeringen die af zijn.” Voor deze maanden wijst hij op een topper als The Royal Moscow Ballet met The Sleeping Beauty die hij naar Bergeijk haalt. Daarnaast zijn er jaarlijks ongeveer tien films te zien in De Kattendans.
De meeste artiesten spelen op partagebasis. De Kattendans verdeelt dan de recette op 80-20 of 75-25 basis, met de grootste hap voor de artiesten. In enkele gevallen koopt Floris wel eens een voorstelling uit, ongeacht het aantal bezoekers. Bijvoorbeeld als hij mensen een kans wil geven of als de uitvoeringen onderdeel zijn van een actie. Met een beetje pech kunnen dat voor hem de kostbaarste voorstellingen blijken: als er weinig publiek komt en hij wel een garantie vooraf heeft gegeven.
De eenmanscabaretiers die een zaal vol krijgen en met tachtig procent naar huis gaan, vormen echt de categorie grootverdieners. Maar niet de bands van zeven man die hun deel van de ticketopbrengst nog samen moeten verdelen, met hun eigen technici er bij.
Dries Floris voelt zich vanaf heel jong ‘begeistert’ door alles wat met podiumkunsten te maken heeft, zoals hij zelf met een beeldend germanisme zegt. Niet om zelf acteur te worden: “Ik ben echt beschouwend, ik wil het allemaal zien en meemaken.” Hij koestert evenmin de ambitie om ergens directeur van een grote schouwburg te worden. Al heeft hij zowel hoger management als culturele wetenschappen gestudeerd bij Fontys in Eindhoven. Juist het zelf zien en programmeren van artiesten en hun producties boeit hem.
Hij schat dat hij 140 voorstellingen per jaar ziet en dan rekent hij de festivals, zoals de Parade en Boulevard nog niet mee. En naast zijn werk voor De Kattendans werkt hij ook nog als directeur van het Doktheater in Panningen en runt hij zijn eigen theaterimpresariaat Spoor12. Hij heeft ook jaren meegewerkt aan de programmering van cabaret in het DeLaMar in Amsterdam. Hoeveel uren hij maakt? “Geen idee. Dat tel ik niet.” Waar haalt hij de tijd vandaan, want hij heeft ook nog een gezin en twee kinderen? “Ik kijk nooit televisie. Pas sinds kort weet ik wat Neflix is.”
In De Kattendans brengt hij een gevarieerd programma. Grofweg dertig cabaretvoorstellingen, dertig muziekprogramma’s (van Gerard van Maasakkers tot tributebands als de Everly Brothers), drie tot vier keer wereldmuziek (fado, Afrikaans), vijf toneelproducties, vier of vijf dansvoorstellingen, enkele theaterspecials zoals Maarten van Rossum en tien jeugdproducties.
Zijn gemiddelde zaalbezetting ligt wat hoger dan het landelijk gemiddelde, namelijk rond de zeventig procent. Maar dat hangt natuurlijk sterk af van de programmering. Een paar keer Theo Maassen met een volle bak, schroeft het gemiddelde sterk op. Ook houdt hij rekening met de planning van de omliggende theaters zoals Valkenswaard, Veldhoven, Eindhoven en Helmond. Dat hebben ze samen afgesproken. De gemiddelde leeftijd van de bezoekers vindt hij moeilijk te schatten, maar het zijn zeker niet alleen grijze koppen die naar de voorstellingen komen. “Hou het op dertig-plus.”
Waarom doet hij dit allemaal? Al die voorstellingen in het land aflopen, zorgen over zijn personeel, de techniek, begrotingen en subsidies? Alleen vanwege die persoonlijke ‘begeisterung’, zijn geestdrift? Of voor die aardige bezoekers uit Bergeijk? Directeur Dries Floris formuleert even iets zachter: “Mensen een leuke tijd bezorgen. Daar aan bijdragen. Dat is altijd wel een drijfveer geweest. Ja.”
Een greep uit het programma van De Kattendans in 2019 – 2020:
CABARET
Sara Kroos, Urbanus, Karin Bruers, Rob Scheepers, Stefano Keizers
MUZIEK
Gerard van Maasakkers, Ellen ten Damme, Hannneke de Rauw, Willem Vermandere, Leonard Cohen Tribute
TONEEL
Theater Hoofdzaak, Huub Stapel, Het Zuidelijk Toneel, Braamtheater, Sakia Temmink
DANS
Ragús
FILM
Cold War, Bitter Flowers, Capharnaüm
LOKAAL
Gemengd Koor dEyckelberg, ’t Abele, Wensmuziek, Pur Sang, Koninklijke Haromnie Echo der Kempen
Volgende aflevering verschijnt vrijdag 20 september over Cultureel Centrum Jan van Besouw in Goirle.
Lees terug op Brabant Cultureel:
BRABANT CULTUREEL BELICHT IN EEN SERIE
THEATERS BUITEN DE GROTE STEDEN
© Brabant Cultureel 2019